Εσύ είσαι ο ρίντερ;

Τα μάθαμε!

http://www.diavazo.blogspot.com/

******

25/3/2008

Ο reader's-diggest έδωσε συνέντευξη στο περιοδικό «Διαβάζω», στον κ. Μπασκόζο και στην κ. Ελένη Γκίκα.
Έχει πολύ ενδιαφέρον!
Συγχαρητήρια για τις ερωτήσεις, αλλά και για τις απαντήσεις!
Ευχαριστώ τον ρίντερ που την ανέβασε στο μπλογκ του και μάλιστα ολόκληρη!
Έτσι μπόρεσα να «κλέψω» πιο εύκολα, το κάτι τις μου!...
Ρίντερ, τι μπορούμε να κάνουμε για να γυρίσεις;
Μας έλλειψες πολύ και το ξέρεις!


Απ' τα κλεμένα ...

O Reader;s Diggest ανοίγει τα χαρτιά του. Ο πιο συζητημένος έλληνας μπλόγκερ σε μια εκ βαθέων συζήτηση.


Ήταν ο μπλόγκερ με τη μεγαλύτερη απήχηση. 500-1000 άνθρωποι την ημέρα έμπαιναν στο μπλογκ του (diavazo.blogspot.com) για να διαβάσουν τα σχόλια του. Για πολλούς ήταν ένας ’’Ρομπέν των βιβλίων’’. Έδινε προσοχή σε βιβλία που περνούσαν απαρατήρητα και επέκρινε βιβλία επωνύμων που η επίσημη κριτική απέφευγε να θίξει. Οι επιλογές του δεν θα μπορούσαν να τους αφήνουν όλους ικανοποιημένους, αλλά εκείνο που μέτραγε κυρίως ήταν η αδέσμευτη φωνή του και ένας καλώς εννοούμενος ’’ερασιτεχνισμός’’. Ξαφνικά διέκοψε το μπλογκ και όλοι έμειναν με την απορία: γιατί; Κρατώντας την ανωνυμία του, δέχτηκε να μας μιλήσει και να εξηγήσει το ’’τι’’ και το ’’πως’’.


1) Τι ήταν αυτό που σας ώθησε τον Δεκέμβριο του 2005 να γίνετε, τελικά, reader’s diggest? Ως τότε δεν υπήρχαν καν βιβλιοφιλικά blogs, αλλά και blogs γενικά υπήρχαν ελάχιστα, έτσι δεν είναι?Όλα ξεκίνησαν από ένα άτυπο στοίχημα, εντελώς προσωπικό και από μια διαφωνία με κάποιους (από τους ελάχιστους που έχω) φίλους μου στο λογοτεχνικό χώρο. Η διαφωνία είχε να κάνει με το αν υπάρχουν καλοί σύγχρονοι έλληνες συγγραφείς και αν υπάρχουν τι φταίει και δεν αναδεικνύονται.
…..
… Ήθελα να αποδείξω ότι αρκούσε ένα μπλογκ, σε κάποιον χωρίς ιδιαίτερες διασυνδέσεις με τον εκδοτικό χώρο, που δεν πάει σε παρουσιάσεις βιβλίων, επιχορηγούμενες εκδηλώσεις και η καθημερινότητα του δεν περιλαμβάνει συγγραφείς, εκδότες, βιβλιοπώλες ή κριτικούς για να εκφέρει δημόσιο (αναγνωστικό) λόγο και άποψη. Και το σπουδαιότερο: Κάποιοι να διαβάζουν όσα γράφει.

2) Τρία χρόνια μετά βρίσκετε να έχει αλλάξει κάτι? Εκτός από την πληθώρα των blogs και δη των βιβλιοφιλικών, δεν περνούν πια «απαρατήρητα πολλά καλά βιβλία και νέοι συγγραφείς?»
Δεν έχει αλλάξει απολύτως τίποτε στον πυρήνα του λογοτεχνικού κόσμου.
…..

…Η αλλαγή συντελέσθηκε μόνο εντός του δικτύου, στην εικονική πραγματικότητα. Οι εκδότες σιγά-σιγά αντιλαμβάνονται ότι αν ένα βιβλίο κυκλοφορήσει από μπλογκ σε μπλογκ (όπως παλαιότερα από στόμα σε στόμα) έχει σοβαρές πιθανότητες εμπορικής επιτυχίας.

… Νομίζω ότι ο χρόνος ζωής είναι σύντομος και η επιτυχία της επανάστασης των μπλογκ αμφίβολη, αφού σύντομα το φαινόμενο θα εκφυλλιστεί μια και θα χρησιμοποιηθεί προς ’’άγρα πελατών-αγοραστών’’.


3) Οι επιλογές σας πολλές φορές μοιάζουν αιρετικές, πιστεύετε ότι οι νέοι συγγραφείς αγνοούνται από την καθεστηκυία κριτική?

…..Αιρετικό είναι ότι σε ένα χώρο που διέπεται από νόμους, κανόνες και λογική της δεκαετίας του ’70 βρέθηκε κάποιος και μίλησε ευθέως και ευθαρσώς για το βιβλίο ως εμπορικό προϊόν και όχι μόνο ως αγαθό που προάγει τον πολιτισμό; Αιρετικό είναι ότι μίλησα για συγγραφείς που πρέπει να εκφέρουν άποψη για κοινωνικά και πολιτικά φαινόμενα όπως γίνεται παντού στον κόσμο; Αιρετικό είναι ότι έγραψα για προώθηση του βιβλίου στην τηλεόραση; Αιρετικό είναι τελικά το απολύτως ειλικρινές ’’μου αρέσει-δεν μου αρέσει;’’. Κατέθεσα απλές αναγνωστικές απόψεις χωρίς να τις ντύσω με το λούστρο του ειδικού, χωρίς να παριστάνω (γιατί απλά δεν είμαι) τον γνώστη της ιστορίας της λογοτεχνίας. Δεν έχω στο βιογραφικό μου φιλολογικές σπουδές, κάνω το απλούστερο τελειώνοντας την ανάγνωση ενός βιβλίου, το αξιολογώ, το ίδιο με εκατομμύρια άλλους ανθρώπους στον πλανήτη. Γιατί δεν ρωτάτε τους νέους συγγραφείς να σας καταθέσουν την άποψή τους; Μέσα στα δύο σχεδόν χρόνια λειτουργίας του μπλογκ πήρα πάνω από σαράντα μέιλ που μ’ ευχαριστούσαν γιατί διάβασα το βιβλίο τους και κατέγραψα την άποψή μου για τη δουλειά τους. Ακριβώς αυτό είχαν και έχουν ανάγκη. Να καταλάβουν αν αυτό που κάνουν αξίζει τον κόπο, όχι όμως από τον μικρόκοσμό φίλων και γνωστών που τους περιβάλλει και τους κανακεύει. Καταλήγουν ικέτες της κριτικής της δουλειάς τους, το ακριβώς αντίθετο απ΄ αυτό που προ μηνών έγραψε η κυρία Σχοινά (τεύχος Βιβλιοθήκης, Παρασκευή 2 Νοεμβρίου 2007, σελίδα


.... ’’Κι ακόμη οι εκδότες και συγγραφείς (ή τουλάχιστον μεγάλο μέρος τους) τρέμουν τόσο την κριτική, ώστε τείνουν να συμφωνήσουν πως ’’αν είναι να γράψει κανείς έστω και αρνητικά, καλύτερα να μη γράψει καθόλου’’.


4) Υπάρχει μια εμμονή ή προσήλωσή σας στην σύγχρονη ελληνική πεζογραφία ή είναι λάθος δική μας εντύπωση;

…. Εδώ, κυρία Γκίκα, δεν γνωρίζουμε τα του οίκου μας, αξιόλογοι έλληνες συγγραφείς αναγνωρίζονται μετά θάνατο ή πεθαίνουν πένητες και κηδεύονται δημοσία δαπάνη άνθρωποι που αφιέρωσαν τη ζωή τους στη λογοτεχνία. Γιατί κανείς δεν έκανε τον κόπο να ασχοληθεί με τη δουλειά τους όταν ακόμη ζούσαν. Πολύ εύστοχα σατίρισε την όλη κατάσταση προ ετών στο ’’Τιμής ένεκεν’’ ο Πέτρος Τατσόπουλος. Δεν είμαι σε θέση να κρίνω συνολικά αλλά διατηρώ μερικές απλές λογικές απορίες. Γιατί έπρεπε να φτάσει το 2003 για να τιμηθεί για το σύνολο της δουλειάς του ο ποιητής Μίλτος Σαχτούρης ή το 2005 λίγο πριν το θάνατο του ο Τηλέμαχος Αλαβέρας; Δεν μπορούσαν να έχουν βραβευτεί προ δεκαετίας ή δεκαπενταετίας; Δεν θα ανακάλυπταν τη δουλειά τους, το έργο, τη διαδρομή τους πολλοί περισσότεροι αναγνώστες; Προφανώς και χωρίς να γίνομαι μακάβριος στην Ελλάδα οι νεκροί λογοτέχνες είναι πολυτιμότεροι των ζωντανών.


…. Δεν πιστεύω ότι υπάρχει συγγραφέας που βάζοντας τη λέξη Τέλος στο βιβλίο του πιστεύει βαθιά μέσα ότι έγραψε ένα κακό βιβλίο. Όλοι πιστεύουν ότι έχουν γράψει κάτι καλό. Συνεπώς, ποιος θέτει τα κριτήρια ποιότητας; Ο συγγραφέας; Ο εκδότης; Ας βγει να ομολογήσει κάποιος ότι εν γνώσει του εξέδωσε ένα ’’κακό βιβλίο’’. Οι κριτικοί; Μα, ακόμη και το χειρότερο βιβλίο του κόσμου να πάρουμε ως υποθετικό παράδειγμα είναι ανώτερο της κριτικής που γράφτηκε γι’ αυτό.

….
Ουδείς μπλόγκερ μπορεί να υποκαταστήσει τους δημοσιογράφους. Δεν έχει πρόσβαση στην πρωτογενή πληροφορία, στην είδηση.


Λυπάμαι ειλικρινά που ορισμένοι δεν μπορούν να αντιληφθούν το πνεύμα των καιρών. Αν για κάποιο λόγο, ένα μπλογκ ήταν δελεαστικό για το βιβλιοφιλικό κοινό θα έπρεπε να τους προβληματίσει θετικά και όχι αρνητικά

…. Δεν πήρα ούτε ένα δωρεάν αντίτυπο από εκδοτικό οίκο ή συγγραφέα, αντίθετα μέχρι σήμερα όταν κάποιος μου γράφει ’’διάβασε αυτό το βιβλίο, αξίζει τον κόπο’’ πηγαίνω και το αγοράζω.


(12)Πιστεύετε ότι κάνατε φίλους ή εχθρούς μέσα απ’ το μπλογκ σας;…


.... με τίμησαν με την εμπιστοσύνη άτομα που πιθανώς δεν θα συναντήσω ποτέ, ακόμη και άσχετοι με το λογοτεχνικό χώρο,


…Από την άλλη υπήρξαν κάποιοι που μου έστειλαν λιγοστά ανώνυμα υβριστικά μέιλ ειδικά τους πρώτους μήνες του μπλόγκ, λυπάμαι που δεν μου έδωσαν ποτέ την ευκαιρία να το συζητήσουμε. Δεν με ενόχλησε γιατί το περίμενα, με ενόχλησε όταν κατάλαβα ότι κάποιος, το περασμένο καλοκαίρι θεώρησε ότι είμαι επιζήμιος για τη δουλειά του. Αυτό ούτε το ήθελα και ούτε το επεδίωξα.


Κάποια στιγμή, τον Σεπτέμβριο του 2006, αντιλήφθηκα ότι το μπλογκ είχε μετατραπεί σε ένα ανεξέλεγκτο ’’θηρίο’’.


Υποχρεώθηκα να διαβάζω μόνο βιβλία για τα οποία θα έγραφα τη γνώμη μου στη συνέχεια. Και αυτό με έκανε να γίνω πιο επιεικής στην άποψή μου για τους κριτικούς. Ειδικά, εκείνους που φαίνεται ότι δεν διαβάζουν με αγάπη για το βιβλίο αλλά από επαγγελματική υποχρέωση.


14) Γιατί επιμένετε τόσο πολύ στην ανωνυμία; Και αυτό τι μπορεί να σημαίνει, ότι είστε ήδη πολύ γνωστός, άγνωστος κατά συνέπεια δεν έχει και σημασία… Υπάρχουν άνθρωποι που σας ξέρουν?


Κατ΄ αρχήν, βασική αρχή του μπλόγκινγκ είναι η ανωνυμία. Πέραν όμως αυτού υπήρχε ουσιαστικός λόγος. Η λογοτεχνία στην Ελλάδα είναι….ανάδελφη! Θα το έθετα σε μορφή παρομοίωσης ως εξής. Η ελληνική λογοτεχνία μοιάζει με ανελκυστήρα σε κίνηση. Απέξω περιμένουν κάποιοι να επιβιβαστούν με χειρόγραφα στα χέρια και πιέζουν τους ’’μέσα’’ να κάνουν χώρο. Οι ’’μέσα’’ , με βιβλία στο χέρι, επειδή δυστυχώς οι διαστάσεις του χώρου είναι μικρές, φωνάζουν ’’δεν χωράει άλλος’’. Αν μπορούν να πετάξουν και κάποιον έξω δεν θα στεναχωρηθούν. Οι καταξιωμένοι έλληνες συγγραφείς δεν είναι γενναιόδωροι προς τους νεότερους. Σπάνια θα ακούσουμε ή θα διαβάσουμε ένα καλό σχόλιο συγγραφέα για δουλειά νεότερου ομότεχνου του. Και οι εντός και οι εκτός του ανελκυστήρα αρέσκονται στη διαπλοκολογία και στην δημοσιοποίηση παραπόνων ή θεωριών συνωμοσιών.


…. Χρειάσθηκαν μήνες για να πείσω ότι δεν…διαπλέκομαι, ότι δεν είμαι μαριονέτα κάποιου εκδότη ή κατ’ εντολή αβανταδόρος συγγραφέων και ότι απλά ανθρώπινα τυχαίνει να συμπαθώ συγγραφείς για τη δουλειά τους και όχι γιατί τα πίνουμε παρέα. Ουδείς με ενόχλησε ποτέ προσωπικά αλλά σε δύο άτομα που ευθέως με ρώτησαν για την ταυτότητα μου δεν είπα ψέματα. Το ίδιο θα κάνω και στο μέλλον αν κάποιος με ρωτήσει ’’’εσύ είσαι ο reader;’’.

….15) Θα επιστρέψει ο Reader’s digest, τελικά? Θα μπορούσαμε να πάρουμε το απολογιστικό άρθρο και ως την επιστροφή σας ή όχι?


Δεν έχω την παραμικρή ιδέα αυτή τη στιγμή. Αν αλλάξει ο ψυχισμός μου σχετικά με το μπλογκ και τη χρησιμότητα του και είμαι βέβαιος ότι δεν θα κάνω τα λάθη του παρελθόντος ίσως να επιστρέψω και αύριο το πρωί. (ΜΑΚΑΡΙ!)


16) Και εν τοιαύτη περιπτώσει (αν δεν επιστέψετε) τι θα γίνουν «οι αδικημένοι σας συγγραφείς»? «Τα καλά βιβλία» που από την κριτική ή το αναγνωστικό κοινό «αδικούνται»?


Προϋπήρχαν του μπλογκ και θα υπάρχουν στο διηνεκές. Δεν νομίζω ότι αυτό το μπλόγκ άλλαξε ουσιαστικά τον τρόπο που κάποιοι βλέπουν και αξιολογούν τους συγγραφείς, ούτε ανέδειξε ή διαφοροποίησε τη διαδρομή ενός συγγραφέα ή ενός βιβλίου. Οι κριτικοί θα συνεχίσουν να διαβάζουν τους ίδιους 30-40 συγγραφείς σε ετήσια βάση, οι ανέκδοτοι να ψάχνουν για εκδότη και οι μη αναγνωρισμένοι να παραπονιούνται για την έλλειψη αναγνώρισης της δουλειάς τους ή αναγνωστών. Τείνω να συμφωνήσω με αυτό που γράφτηκε στο Lifo ότι το συγκεκριμένο μπλογκ πέτυχε γιατί αποτέλεσε τη βαλβίδα εκτόνωσης της λογοτεχνικής κοινότητας σε εποχές που ασφυκτιούσε.


Δεν πρόσφερε τίποτε παραπάνω, όπως θα επαναλάβω ότι δεν προσφέρει τίποτε ουσιαστικό αυτή η συνέντευξη. (ΝΟΜΙΖΕΙΣ ΡΙΝΤΕΡ!)


5) Τι πρέπει να έχει ένα βιβλίο ή ένας συγγραφέας για να σας κάνει να τον διαβάσετε?

Να είναι page turner. Να με υποχρεώνει στο τέλος μιας κουραστικής μέρας να κοιμηθώ μια ώρα λιγότερη για να διαβάσω ’’λίγο παραπάνω’’.