ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΑΒΑΝΑΣ
Η Κούβα στο λυκόφως του Κάστρο
Ιουστίνη Φραγκούλη – Αργύρη
Εκδόσεις Ηλέκτρα
Αφιερωμένο εξαιρετικά στο γιο μου Αλέξανδρο, με την ευχή να πετάει πάντα σε μακρινούς ορίζοντες!
Θύματα κι εμείς αυτής της αδιέξοδης απελπισίας, αφού είχαν εξαντληθεί όλες οι συμβατικές ιατρικές λύσεις για το αγαπημένο μας πρόσωπο, είχαμε ταξιδέψει με τον άντρα μου μέχρι το θλιβερό σπίτι ενός αγύρτη-γιατρού, χαμένο κάπου σ’ ένα χωριό στο κέντρο της Κούβας. Εκείνος ο πανούργος γιατροσοφιστής για να μας πείσει περί της αληθείας του μας έδειξε τους σκορπιούς χωμένους σ’ ένα ξύλινο κάνιστρο στη βρώμικη αυλή του, πιστεύοντας πως πουλούσε σε αληθοφανή συσκευασία το αυταπόδεικτο ψέμα της σωτηρίας.
Μαζί μ’ ένα μπουλούκι Κουβανούς είχαμε συνωστιστεί έξω από την αυλόπορτα αδημονώντας για το θαύμα. Γλιστρώντας τα εκατό δολάρια στην ανυπόμονη ιδρωμένη παλάμη του «γιατρού» και παίρνοντας το πλαστικό μπουκάλι με το σκεύασμα, συνειδητοποίησα πως κάποιοι επιτήδειοι στην Ελλάδα κορόιδευαν τους απλούς ανθρώπους πουλώντας ελπίδα ζωής για ένα φάρμακο πρακτικής ιατρικής, που μόνο μοιραίο θα μπορούσε να αποβεί για τη ζωή των ασθενών.
Εκεί, λοιπόν, στην πολυαγαπημένη Κούβα μας χτύπησαν τα τραγικά νέα. Η Κωνσταντίνα, όσο εμείς αναζητούσαμε φρούδες ελπίδες για τη γιατρειά της, αναχώρησε γι’ άλλες πολιτείες. Το τηλέφωνο έπεσε από τα χέρια μου, καθώς οι λυγμοί τράνταζαν το κορμί μου. Και μέσα στο θολό από υγρασία πρωινό όρμισα με τα ρούχα στη γαλάζια θάλασσα. Χώθηκα χωρίς συναίσθηση στην υγρή αγκαλιά της κι άφησα τα δάκρυά μου να χυθούν στην παραλία του Βεραδέρο, εκεί όπου μοιραζόμασταν οι δυο μας την ήρεμη ευτυχία της αδελφοσύνης μας κάθε καλοκαίρι.
Σελ. 24-25
Ο νεαρός με πλησιάζει, σχεδόν με στριμώχνει στο πεζοδρόμιο: «Πούρα;» με ρωτάει. Του νεύω αρνητικά. «Έρωτα;» Εννοεί επί πληρωμή, αγοραίο έρωτα. Τρέχω αλαφιασμένη στην κεντρική πλατεία, όπου είναι αναμειγμένοι Κουβανοί και τουρίστες. Νιώθω περισσότερο ασφαλής εκεί. Το μάτι μου παίρνει κάτι όμορφα κορίτσια σαν τα κρύα τα νερά να στήνουν ερωτική παγίδα σε άντρες τουρίστες. Με πιάνει μια μελαγχολία για την κατάντια της Κούβας του αγαπημένου μου Φιντέλ Κάστρο.
Σελ.33
Είναι αλήθεια πως τους τόπους τους κάνουν οι άνθρωποι, πως οι αναμνήσεις πιότερο ταυτίζονται με τα πρόσωπα παρά με την απορρόφηση των εξωτερικών εντυπώσεων. Ένα χαμόγελο, ένα βλέμμα, ένας διάλογος με τους κατοίκους μιας γης είναι τα πολύτιμα μυστικά της μνήμης που ανακαλούνται εντονότερα από ό,τι τα τοπία και οι θάλασσες.
Σελ.39
Η αδελφή μου είναι παντού: στις αναμνήσεις, στους δρόμους, στις μυρωδιές, στις εικόνες. Μου ‘ρχονται συνέχεια στο νου τα χαχανητά μας στο αντίκρισμα των αχόρταγων αντρικών βλεμμάτων. Με συντροφεύουν οι κρυφές μας κουβέντες το βράδυ στο κρεβάτι. Οι πεταλούδες εξακολουθούν να πετάνε γύρω μου σχεδόν γιορταστικά. Σα να με περιμένουν σε κάθε μου έξοδο. Φαίνεται πως η Κωνσταντίνα είναι δίπλα μου, πως κατεβαίνει ώρες-ώρες απ’ τη γειτονιά τ’ ουρανού για να με συντροφεύει…
Σελ.47
Δεν παρασύρομαι από τις θελκτικές παραλίες της ευρύτερης Αβάνας με τις ζαχαριένιες αμμουδιές, καθώς έχω αποφασίσει να κολυμπώ αποκλειστικά και μόνο στα καθαρά νερά της πισίνας του ξενοδοχείου μου. Δεν έχω περιθώρια για εξορμήσεις λουομένων, αφού αφιερώνω τα πρωινά μου στη συγγραφή του ημερολογίου μου. Είναι μια καθαρτήρια διαδικασία που απελευθερώνει καθημερινά τα συναισθήματα και τις μύχιες σκέψεις μου, προσφέροντάς μου μια λυτρωτική ηρεμία.
Κατευθύνομαι προς το μπαρ της πισίνας, όπου αρχίζω να γράφω με μιαν απρόσμενη ταχύτητα. Μου έχει προκύψει μια καλοδεχούμενη πλην δυσεξήγητη ευφορία, που οδηγεί τα δάχτυλά μου με μανία στα πλήκτρα του φορητού υπολογιστή. Αναπαριστάνω στα κειμενάκια μου με λεπτομέρεια όσα μού συμβαίνουν εδώ στην Αβάνα του Κάστρο. Και στερούμαι τις βόλτες.
Σελ.56
«Εδώ είναι εύκολο να πάρεις διαζύγιο», με ενημερώνει. «Πληρώνεις μόνο ογδόντα δολάρια για να απαλλαγείς από μια γυναίκα. Εμείς οι Κουβανοί είμαστε θερμοί, δε μπορούμε για πάντα με την ίδια ερωτική σύντροφο όπως εσείς οι Ευρωπαίοι», συνεχίζει.
Αισθάνομαι πως με φλερτάρει, αλλά πραγματικά μού προκαλεί αποστροφή αυτή η επιθετικότητα του αρσενικού προς τη λευκή γυναίκα.
«Είσαι μπονίτα», μου λέει ξαφνικά. Πόσο επαναλαμβανόμενο και βαρετό κοπλιμάν στην Αβάνα!
Σελ.59
Αγοράζω ολάκερη τη σειρά, καθώς δεν αντέχω να χάσω τη συνέχεια αυτής της πράξης. Ο καλλιτέχνης ονομάζεται Βλάντι – από την επιρροή της ρώσικης πολιτικής στα ονόματα των ντόπιων. Είναι ευτυχισμένος που με τα εκατόν είκοσι δολάριά μου κέρδισε τους μισθούς ενός έτους.
…..
Διπλώνει βιαστικά τους πίνακες, ζωγραφισμένους με λάδι πάνω σε παλιό καραβόπανο, λες και φοβάται πως θα μετανιώσω. «Δεν είναι κανονικός καμβάς, κυρία», μου λέει σε μια έκρηξη ειλικρίνειας. «Δεν υπάρχουν καμβάδες εδώ και ζωγραφίζουμε σε καραβόπανα, σε σεντόνια, σε ό,τι βρούμε», μου ομολογεί με θλίψη.
Του ζητώ να υπογράψει τα έργα του.
Σελ.61
Παίρνει άδεια να περάσουμε στον περίβολο, κι εγώ, σαν φοιτητριούλα, φωτογραφίζω με δέος τον Τσε, που αποτέλεσε ίνδαλμα των νεανικών μου χρόνων. Οι Κουβανοί νιώθουν τον ίδιο σεβασμό για τον θρυλικό Τσε επειδή του έμελλε να σκοτωθεί νωρίς. Δεν έζησε να αλεστεί με την εξουσία, που διαφθείρει και ενοχοποιεί ακόμη και τα πιο αγνά πολιτικά ιδεώδη.
Σελ.71
«Αν θέλω, μέσα στη νύχτα κάνω μερικά τηλεφωνήματα και μαζεύονται διάφοροι στο σπίτι μου για φιέστα, ρούμι και χορό μέχρι πρωίας. Αυτό, δηλαδή να βλέπεις τους ανθρώπους να περπατούν ήρεμα στο δρόμο και τα παιδιά να παίζουν χωρίς φόβο στα σοκάκια, δεν το συναντάς πια ούτε στη μικρή πατρίδα μου, στο Βόλο».
Σελ.123
Κι εγώ δίνω την υπόσχεση στον εαυτό μου πως θα γυρνώ κάθε φθινόπωρο στην Κούβα, να γεύομαι και ν’ αφουγκράζομαι τη γοητεία της. Τη συγχωρώ που δε μου έδωσε το θαυματουργό φάρμακο για τη γιατρειά της Κωνσταντίνας. Την απαλλάσσω από το πένθος της αναγγελίας του θανάτου της.
Άλλωστε οι πεταλούδες πετούν με τα φτερά της αιωνιότητας στην Αβάνα των κοριτσιών…
Σελ.126
Για το τέλος επέλεξα να αναδημοσιεύσω το ενδιαφέρον ιστορικό κείμενο για τον Φιντέλ Κάστρο του Σταύρου Κερσανίδη, που γράφτηκε το 2001 για το περιοδικό Επιλογές της εφημερίδας Μακεδονία.
….
Τον ευχαριστώ απ’ την καρδιά μου που μου παραχώρησε την άδεια της αναδημοσίευσης, κι ας μη γνωριζόμαστε καν εξ όψεως!
Σελ. 129
Το μπλογκ της Ιουστίνης Φραγκούλη είναι:
http://ioustini.blogspot.com/
Η Κούβα στο λυκόφως του Κάστρο
Ιουστίνη Φραγκούλη – Αργύρη
Εκδόσεις Ηλέκτρα
Αφιερωμένο εξαιρετικά στο γιο μου Αλέξανδρο, με την ευχή να πετάει πάντα σε μακρινούς ορίζοντες!
Θύματα κι εμείς αυτής της αδιέξοδης απελπισίας, αφού είχαν εξαντληθεί όλες οι συμβατικές ιατρικές λύσεις για το αγαπημένο μας πρόσωπο, είχαμε ταξιδέψει με τον άντρα μου μέχρι το θλιβερό σπίτι ενός αγύρτη-γιατρού, χαμένο κάπου σ’ ένα χωριό στο κέντρο της Κούβας. Εκείνος ο πανούργος γιατροσοφιστής για να μας πείσει περί της αληθείας του μας έδειξε τους σκορπιούς χωμένους σ’ ένα ξύλινο κάνιστρο στη βρώμικη αυλή του, πιστεύοντας πως πουλούσε σε αληθοφανή συσκευασία το αυταπόδεικτο ψέμα της σωτηρίας.
Μαζί μ’ ένα μπουλούκι Κουβανούς είχαμε συνωστιστεί έξω από την αυλόπορτα αδημονώντας για το θαύμα. Γλιστρώντας τα εκατό δολάρια στην ανυπόμονη ιδρωμένη παλάμη του «γιατρού» και παίρνοντας το πλαστικό μπουκάλι με το σκεύασμα, συνειδητοποίησα πως κάποιοι επιτήδειοι στην Ελλάδα κορόιδευαν τους απλούς ανθρώπους πουλώντας ελπίδα ζωής για ένα φάρμακο πρακτικής ιατρικής, που μόνο μοιραίο θα μπορούσε να αποβεί για τη ζωή των ασθενών.
Εκεί, λοιπόν, στην πολυαγαπημένη Κούβα μας χτύπησαν τα τραγικά νέα. Η Κωνσταντίνα, όσο εμείς αναζητούσαμε φρούδες ελπίδες για τη γιατρειά της, αναχώρησε γι’ άλλες πολιτείες. Το τηλέφωνο έπεσε από τα χέρια μου, καθώς οι λυγμοί τράνταζαν το κορμί μου. Και μέσα στο θολό από υγρασία πρωινό όρμισα με τα ρούχα στη γαλάζια θάλασσα. Χώθηκα χωρίς συναίσθηση στην υγρή αγκαλιά της κι άφησα τα δάκρυά μου να χυθούν στην παραλία του Βεραδέρο, εκεί όπου μοιραζόμασταν οι δυο μας την ήρεμη ευτυχία της αδελφοσύνης μας κάθε καλοκαίρι.
Σελ. 24-25
Ο νεαρός με πλησιάζει, σχεδόν με στριμώχνει στο πεζοδρόμιο: «Πούρα;» με ρωτάει. Του νεύω αρνητικά. «Έρωτα;» Εννοεί επί πληρωμή, αγοραίο έρωτα. Τρέχω αλαφιασμένη στην κεντρική πλατεία, όπου είναι αναμειγμένοι Κουβανοί και τουρίστες. Νιώθω περισσότερο ασφαλής εκεί. Το μάτι μου παίρνει κάτι όμορφα κορίτσια σαν τα κρύα τα νερά να στήνουν ερωτική παγίδα σε άντρες τουρίστες. Με πιάνει μια μελαγχολία για την κατάντια της Κούβας του αγαπημένου μου Φιντέλ Κάστρο.
Σελ.33
Είναι αλήθεια πως τους τόπους τους κάνουν οι άνθρωποι, πως οι αναμνήσεις πιότερο ταυτίζονται με τα πρόσωπα παρά με την απορρόφηση των εξωτερικών εντυπώσεων. Ένα χαμόγελο, ένα βλέμμα, ένας διάλογος με τους κατοίκους μιας γης είναι τα πολύτιμα μυστικά της μνήμης που ανακαλούνται εντονότερα από ό,τι τα τοπία και οι θάλασσες.
Σελ.39
Η αδελφή μου είναι παντού: στις αναμνήσεις, στους δρόμους, στις μυρωδιές, στις εικόνες. Μου ‘ρχονται συνέχεια στο νου τα χαχανητά μας στο αντίκρισμα των αχόρταγων αντρικών βλεμμάτων. Με συντροφεύουν οι κρυφές μας κουβέντες το βράδυ στο κρεβάτι. Οι πεταλούδες εξακολουθούν να πετάνε γύρω μου σχεδόν γιορταστικά. Σα να με περιμένουν σε κάθε μου έξοδο. Φαίνεται πως η Κωνσταντίνα είναι δίπλα μου, πως κατεβαίνει ώρες-ώρες απ’ τη γειτονιά τ’ ουρανού για να με συντροφεύει…
Σελ.47
Δεν παρασύρομαι από τις θελκτικές παραλίες της ευρύτερης Αβάνας με τις ζαχαριένιες αμμουδιές, καθώς έχω αποφασίσει να κολυμπώ αποκλειστικά και μόνο στα καθαρά νερά της πισίνας του ξενοδοχείου μου. Δεν έχω περιθώρια για εξορμήσεις λουομένων, αφού αφιερώνω τα πρωινά μου στη συγγραφή του ημερολογίου μου. Είναι μια καθαρτήρια διαδικασία που απελευθερώνει καθημερινά τα συναισθήματα και τις μύχιες σκέψεις μου, προσφέροντάς μου μια λυτρωτική ηρεμία.
Κατευθύνομαι προς το μπαρ της πισίνας, όπου αρχίζω να γράφω με μιαν απρόσμενη ταχύτητα. Μου έχει προκύψει μια καλοδεχούμενη πλην δυσεξήγητη ευφορία, που οδηγεί τα δάχτυλά μου με μανία στα πλήκτρα του φορητού υπολογιστή. Αναπαριστάνω στα κειμενάκια μου με λεπτομέρεια όσα μού συμβαίνουν εδώ στην Αβάνα του Κάστρο. Και στερούμαι τις βόλτες.
Σελ.56
«Εδώ είναι εύκολο να πάρεις διαζύγιο», με ενημερώνει. «Πληρώνεις μόνο ογδόντα δολάρια για να απαλλαγείς από μια γυναίκα. Εμείς οι Κουβανοί είμαστε θερμοί, δε μπορούμε για πάντα με την ίδια ερωτική σύντροφο όπως εσείς οι Ευρωπαίοι», συνεχίζει.
Αισθάνομαι πως με φλερτάρει, αλλά πραγματικά μού προκαλεί αποστροφή αυτή η επιθετικότητα του αρσενικού προς τη λευκή γυναίκα.
«Είσαι μπονίτα», μου λέει ξαφνικά. Πόσο επαναλαμβανόμενο και βαρετό κοπλιμάν στην Αβάνα!
Σελ.59
Αγοράζω ολάκερη τη σειρά, καθώς δεν αντέχω να χάσω τη συνέχεια αυτής της πράξης. Ο καλλιτέχνης ονομάζεται Βλάντι – από την επιρροή της ρώσικης πολιτικής στα ονόματα των ντόπιων. Είναι ευτυχισμένος που με τα εκατόν είκοσι δολάριά μου κέρδισε τους μισθούς ενός έτους.
…..
Διπλώνει βιαστικά τους πίνακες, ζωγραφισμένους με λάδι πάνω σε παλιό καραβόπανο, λες και φοβάται πως θα μετανιώσω. «Δεν είναι κανονικός καμβάς, κυρία», μου λέει σε μια έκρηξη ειλικρίνειας. «Δεν υπάρχουν καμβάδες εδώ και ζωγραφίζουμε σε καραβόπανα, σε σεντόνια, σε ό,τι βρούμε», μου ομολογεί με θλίψη.
Του ζητώ να υπογράψει τα έργα του.
Σελ.61
Παίρνει άδεια να περάσουμε στον περίβολο, κι εγώ, σαν φοιτητριούλα, φωτογραφίζω με δέος τον Τσε, που αποτέλεσε ίνδαλμα των νεανικών μου χρόνων. Οι Κουβανοί νιώθουν τον ίδιο σεβασμό για τον θρυλικό Τσε επειδή του έμελλε να σκοτωθεί νωρίς. Δεν έζησε να αλεστεί με την εξουσία, που διαφθείρει και ενοχοποιεί ακόμη και τα πιο αγνά πολιτικά ιδεώδη.
Σελ.71
«Αν θέλω, μέσα στη νύχτα κάνω μερικά τηλεφωνήματα και μαζεύονται διάφοροι στο σπίτι μου για φιέστα, ρούμι και χορό μέχρι πρωίας. Αυτό, δηλαδή να βλέπεις τους ανθρώπους να περπατούν ήρεμα στο δρόμο και τα παιδιά να παίζουν χωρίς φόβο στα σοκάκια, δεν το συναντάς πια ούτε στη μικρή πατρίδα μου, στο Βόλο».
Σελ.123
Κι εγώ δίνω την υπόσχεση στον εαυτό μου πως θα γυρνώ κάθε φθινόπωρο στην Κούβα, να γεύομαι και ν’ αφουγκράζομαι τη γοητεία της. Τη συγχωρώ που δε μου έδωσε το θαυματουργό φάρμακο για τη γιατρειά της Κωνσταντίνας. Την απαλλάσσω από το πένθος της αναγγελίας του θανάτου της.
Άλλωστε οι πεταλούδες πετούν με τα φτερά της αιωνιότητας στην Αβάνα των κοριτσιών…
Σελ.126
Για το τέλος επέλεξα να αναδημοσιεύσω το ενδιαφέρον ιστορικό κείμενο για τον Φιντέλ Κάστρο του Σταύρου Κερσανίδη, που γράφτηκε το 2001 για το περιοδικό Επιλογές της εφημερίδας Μακεδονία.
….
Τον ευχαριστώ απ’ την καρδιά μου που μου παραχώρησε την άδεια της αναδημοσίευσης, κι ας μη γνωριζόμαστε καν εξ όψεως!
Σελ. 129
Το μπλογκ της Ιουστίνης Φραγκούλη είναι:
http://ioustini.blogspot.com/